Het zou de vrouwenemancipatie een flinke zet geven, als er meer rolmodellen zouden zijn waar meisjes zich aan kunnen spiegelen. Martijne van Dijk, music coach, mist ze in ieder geval in de wereld waar ze haar brood in verdient: die van de muziek. “Er zijn te weinig vrouwelijke componisten, vrouwelijke dirigenten, vrouwelijke directeuren. Het is toch nog echt een mannenwereld.”
En daar komt niet snel verandering in als er geen vrouwen in slagen om tot de hoogste regionen door te dringen die een voorbeeld kunnen zijn voor anderen. Het is een vicieuze cirkel: zolang er geen vrouwen zijn op topposities, zijn er geen rolmodellen. En als er geen rolmodellen zijn stromen er geen vrouwen door. Het vaststellen van quota een handje zou kunnen helpen, zegt Martijne van Dijk. Al zou dat eigenlijk niet nodig hoeven zijn.
Zij is tijdens VrouwenPower op 8 maart een van de gasten in de Bikse Talkshow. In het dagelijks leven is ze projectleider, musicus en saxofoondocent. Vrouwenemancipatie is een thema dat haar zeer aanspreekt, want ze ziet nog om zich heen dat er, bijvoorbeeld in een relatie, niet altijd een evenwichtige verdeling is. Zoals de vansprekendheid dat het de moeder in een gezin is die het huishouden bestiert en voor een belangrijk deel de kinderen opvoedt.
Rolverdeling
Van Dijk is er niet op tegen dat in een relatie die traditionele rolverdeling wordt afgesproken, maar dat moet dan wel het resultaat zijn van een serieuze afweging van ieders wensen en belangen. Zo is het in haar eigen situatie ook gegaan, ze heeft de zorg voor het gezin voor een groot deel op zich genomen. Dat was een gezamenlijke keuze, benadrukt ze.
Maar ze constateert ook dat het vrouwen nog altijd niet gemakkelijk wordt gemaakt om een carrière op te bouwen. Heel vaak hebben vrouwen een deeltijdbaan en dat is een handicap om, als je dat zou willen, de loopbaanladder te beklimmen. Want een deeltijdbaan wordt niet voor vol aangezien, alsof je dan ook maar half werk aflevert. Als het aan Martijne van Dijk ligt is er nog een wereld te winnen als het gaat om de waardering van een deeltijdbaan.
Vrouwen zouden ook zelfbewuster mogen zijn, meer overtuigd zijn dat ze net zoveel in hun mars hebben als mannen. Ze geeft als voorbeeld haar eigen zakelijke aanpak. “Als ze vroeger met een opdracht kwamen dan stemde ik mijn tarief af op het budget van zo’n organisatie. Dat zou een man nooit doen, die zegt dit is mijn prijs en als jullie dat niet willen of kunnen betalen gaat het niet door. Zo stel ik me tegenwoordig ook op.”
Old Girls Network
Martijne van Dijk is actief binnen Hera, een netwerk voor vrouwen uit Tilburg en omgeving. Hera is een vrouwelijke tegenhanger van het Old Boys Network, waar mannen elkaar vooruit helpen en soms elkaar de bal toespelen. Binnen het Old Girls Network wisselen de leden onderlinge ervaringen uit, adviseren en ondersteunen zij elkaar met hun eigen, heel diverse, netwerken.
Het is volgens Van Dijk enorm leerzaam, vooral ook omdat ze kennismaakt met hele andere sectoren dan waar ze zelf werkzaam in is. Maar Hera is geen actieclub die de barricaden opgaat voor gelijke rechten voor vrouwen. Impliciet proberen ze invloed uit te oefenen op bedrijven en jonge vrouwen door te adviseren, zich in te zetten voor jonge vrouwen in hun netwerken en door talentvolle vrouwen vooruit te schuiven als er iets georganiseerd wordt
De overtuiging dat jongens en meisjes gelijke kansen moeten hebben zat er bij Van Dijk al vroeg in. Ze komt, zoals ze zelf zegt, uit een hippiegezin waar zowel vader als moeder beeldend kunstenaar is. Nooit was iets onmogelijk of ondenkbaar, alleen omdat zij een meisje was.
Martijne kreeg van haar ouders alle mogelijkheid om zich te ontwikkelen in de richting die ze zelf wilde, de kinderen werden gestimuleerd hun eigen weg te gaan.
[Tekst Mai van Limpt en Emmanuel Naaijkens]
Martijne en haar muziek
Ik werd rond mijn vierde levensjaar verliefd op de blokfluit dankzij Johann Sebastiaan Bach met zijn Brandenburgse Concert nummer 4. Later ben ik ook piano gaan spelen en nog later saxofoon. Met die saxofoon klikte het meteen goed, binnen twee jaar zat ik in de vooropleiding van het conservatorium in Tilburg bij Jean Pennings. Daar heb ik mijn diploma’s docerend en uitvoerend musicus gehaald, en vooral veel geleerd over muziek in het algemeen. Dat heb ik te danken aan fantastische docenten zoals Ad van Sleuwen, Tijn Vaes, en Martien van Woerkum.
Ik begreep al snel dat ik in Frankrijk meer de klank en stijl vond die ik zocht: licht, transparant, zonder poespas, zuiver en puur. Ik studeerde zeven jaren aan het Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris voor de diploma’s saxofoon Degré Formation Supérieure en kamermuziek troisième cycle. Ik heb over saxofoonspelen het meest geleerd in Frankrijk, van briljante saxofonisten zoals Jean-Denis Michat, Claude Delangle en Vincent David. Over de toverkunst van het musiceren leerde ik van hoboïst David Walter, pianist Pierre-Laurent Aimard en klarinettist Michel Moraguès.
Ik speel graag op podia of tussen het publiek op festivals en ik werk graag met leerling-saxofonisten. Als ik maar kan ‘praten’ met de luisteraars. Ik wil hen vervoeren, vertellen, voorspelen hoe de noten mij ontroeren, betoveren en vrolijk maken. Mijn leerlingen help ik met hun eigen projecten, wat zij beter willen leren beheersen, daarvoor ontwerp ik een traject.
Ik speelde in prachtige concertzalen zoals het concertgebouw Amsterdam, muziekgebouw Eindhoven, de nieuwe ElbPhilharmonie in Hamburg, de Philharmonie in Keulen, de Alte Oper in Frankfurt, het Cité de la Musique in Parijs en Theater an der Wien in Wenen. Ik speel in het internationale Mahler Chamber Orchestra, in het Franse saxofoonkwartet Axone (zie YouTube video onder) en in het Duitse Ensemble Modern. Daarnaast werk ik graag in verrassende combinaties zoals saxofoon met slagwerk of saxofoon met accordeon.
Martijne speelt ook in het Franse saxofoonkwartet Axone. Er staat een mooi stuk op https://soundcloud.com/paul-frankhuijzen/eventail-de-mademoiselle-martijne-van-dijk van de componist Paul Frankhuijzen door haarzelf gespeeld.
